ẤM CÚNG VÀ TRANG TRỌNG LỄ GIỖ CỤ PHÓ BẢNG NGUYỄN SINH SẮC THÂN SINH CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH TẠI KIM LIÊN VÀ CAO LÃNH

Ngày 16/12/2025 (nhằm ngày 27/10 âm lịch), Khu di tích Kim Liên trang trọng tổ chức Lễ giỗ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc.

            Dự lễ có các đồng chí: Nguyễn Khắc Thận – Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An; Trần Thị Mỹ Hạnh – Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Nguyễn Xuân Đức – Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Kim Liên; cùng đại diện Văn phòng Tỉnh ủy, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An; các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh Nghệ An; đại diện Xóm Sen 2 (xã Kim Liên); cán bộ, viên chức, người lao động Khu di tích Kim Liên; đại diện các dòng họ Nguyễn Sinh, Hoàng Xuân, họ Hà và đông đảo nhân dân, du khách hành hương về thăm quê hương Bác Hồ.

            Cụ Nguyễn Sinh Sắc sinh năm 1862 tại làng Sen, Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An; là con cụ ông Nguyễn Sinh Nhậm và cụ bà Hà Thị Hy. Mồ côi cha mẹ từ năm 4 tuổi, Cụ được nuôi dưỡng, dạy dỗ trong môi trường nho học của gia đình cụ Hoàng Đường. Với tư chất thông minh, cần cù, sau nhiều năm dùi mài kinh sử, tại kỳ thi Hội năm Tân Sửu (1901), Nguyễn Sinh Huy (tên của Cụ khi theo học tại Trường Quốc Tử Giám, Huế) đỗ học vị Phó bảng. Năm 1906, Cụ được bổ nhiệm làm Thừa biện Bộ Lễ, sau đó được triều đình điều về làm Tri huyện Bình Khê, tỉnh Bình Định.

            Trong thời gian làm Tri huyện, Cụ luôn bênh vực người nghèo, thả những người tham gia phong trào chống thuế, kiên quyết đấu tranh với sự áp bức của thực dân Pháp, nên bị cách chức và buộc định cư vĩnh viễn ở Nam Kỳ. Tại miền Nam, với nghề bốc thuốc, dạy học, Cụ đi nhiều nơi, có lúc sang cả Campuchia để truyền bá tư tưởng yêu nước. Những năm cuối đời, Cụ sống trong sự đùm bọc, kính trọng của đồng bào Hòa An, Cao Lãnh, Đồng Tháp và mất tại đây vào ngày 27/11/1929 (27/10 âm lịch).

            Phần mộ của Cụ nằm cạnh chùa Hòa Long, phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp (nay là số 137, đường Phạm Hữu Lầu). Trong thời gian tập kết chuyển quân năm 1954, mộ phần Cụ được các chiến sĩ và nhân dân địa phương gìn giữ, tôn tạo trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Sau ngày đất nước thống nhất, chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Tháp đã xây dựng lại phần mộ Cụ khang trang; công trình được khánh thành ngày 31/12/1977. Ngày 11/9/2025, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1959 xếp hạng Di tích lịch sử mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là Di tích quốc gia đặc biệt, niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Đồng Tháp.

            Hằng năm, vào ngày giỗ Cụ, Khu di tích Kim Liên trang trọng tổ chức lễ giỗ tại ngôi nhà Cụ ở Làng Sen, đồng thời cử đại diện cán bộ và con cháu quê hương vào dâng hương tại phần mộ, thể hiện lòng thành kính sâu sắc đối với thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm nay, Lễ giỗ gắn với Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc và lễ khánh thành công trình “Tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc”, với sự tham dự của đồng chí Thái Văn Thành – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An; đồng chí Bùi Công Vinh – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An; đồng chí Hà Văn Vinh – Phó Giám đốc, cùng cán bộ các phòng, ban Khu di tích Kim Liên.

            Lễ giỗ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là dịp để Đảng bộ, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể tỉnh Nghệ An, huyện Nam Đàn, xã Kim Liên, Khu di tích Kim Liên cùng nhân dân bày tỏ lòng tri ân, đồng thời ôn lại truyền thống tốt đẹp của dòng họ Nguyễn Sinh và công lao to lớn của Cụ đối với dân tộc.

                                                                                    NGỌC NGUYÊN