Ảnh: Chủ tịch Hồ Chí Minh hỏi chuyện mẹ Nguyễn Thị Suốt, người anh hùng chèo đò đưa bộ đội qua sông Nhật Lệ, tỉnh Quảng Bình, dưới bom đạn Mỹ, ngày 30/12/1966. (Nguồn: Bảo tàng Hồ Chí Minh).

     Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến phụ nữ, bởi đó là một nửa của xã hội.

    Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phát huy truyền thống anh hùng, bất khuất của Bà Trưng, Bà Triệu… phụ nữ Việt Nam đã đóng góp một phần to lớn trong công cuộc kháng chiến giành độc lập cho dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

     Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên ở Việt Nam đánh giá đúng vị trí, vai trò, khả năng và những đóng góp to lớn của phụ nữ Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng. Người khẳng định: “… An nam cách mệnh cũng phải có nữ giới tham gia mới thành công” [1]. Hay: “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như già, ra sức thêu dệt mà thêm tốt đẹp, rực rỡ” [2].

     Trong công cuộc kháng chiến và kiến quốc ở hai miền Nam – Bắc nước ta đều có những tấm gương tiêu biểu là phụ nữ. Ở miền Nam, có nhiều chị em phụ nữ rất anh hùng, như Nguyễn Thị Định, Út Tịch, Trần Thị Vân… Ở miền Bắc, nhiều chị là công nhân, nông dân và quân đội được tuyên dương anh hùng như: Nguyễn Thị Chiên – Anh hùng quân đội; Hồ Thị Lượm – Anh hùng Lao động; Tạ Thị Kiều – Anh hùng Lực lượng vũ trang… Các chị là những người làm nên những kỳ tích oanh liệt. Các chị là những bông hoa đẹp nhất trong vườn hoa chung của dân tộc được Đảng và Nhà nước tuyên dương tại các Đại hội anh hùng và chiến sĩ thi đua toàn quốc. Tuy nhiên, số cá nhân và tập thể được công nhận là anh hùng, dũng sĩ, chiến sĩ thi đua, được tặng huân chương, huy chương vẫn chỉ là con số rất nhỏ so với hàng triệu, hàng chục triệu người đang ngày đêm gánh vác việc nước, việc nhà để góp phần đánh thắng giặc Mỹ xâm lược và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Theo Bác, phải có những phần thưởng khuyến khích để động viên, cổ vũ mọi người hăng hái làm tròn nhiệm vụ. Càng có nhiều người làm việc tốt thì những hành động như: cá nhân chủ nghĩa, lười biếng, tham ô, lãng phí, bè phái… sẽ ngày càng ít đi. Đây là một trong những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới. Bác nói: “Đối với anh hùng, dũng sĩ, chiến sĩ thi đua được Đảng và Nhà nước khen thưởng thì phải qua nhiều cấp, nhiều ngành cân nhắc, xét duyệt. Còn với người tốt làm những việc tốt thì việc khen thưởng có thể đơn giản hơn. Nếu Trung ương cho phép Bác làm, thì Bác nghe báo cáo, đọc báo và chỉ cần điều tra lại một chút cho đúng sự thật là Bác có thể thưởng huy hiệu…” [3]. Hay: “Lấy gương tốt trong quần chúng nhân dân và cán bộ đảng viên để giáo dục lẫn nhau còn là một phương pháp lấy quần chúng giáo dục quần chúng rất sinh động và có sức thuyết phục rất lớn. Đó cũng là cách thực hành đường lối quần chúng trong công tác giáo dục” [4].

     Chúng ta đánh giặc và xây dựng xã hội mới bằng những việc làm khác nhau của hàng chục triệu con người chứ không phải chỉ bằng một vài việc làm nổi bật và vang dội của một số cá nhân anh hùng. Phong trào “3 đảm đang” của phụ nữ miền Bắc, phong trào “5 tốt” của phụ nữ miền Nam là những phong trào thi đua yêu nước sôi nổi và rộng khắp, lôi cuốn đông đảo phụ nữ hai miền thi đua sản xuất và trực tiếp tham gia chiến đấu, góp phần to lớn vào sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của toàn dân.

     Trong nhiều năm, hàng ngày Bác đã theo dõi những việc làm tốt của những người bình thường, người thật, việc thật trong bộ đội, công nhân, nông dân, trí thức, phụ lão, thiếu nhi của các ngành, các giới, các địa phương, ở miền xuôi, miền ngược và bà con kiều bào về nước… để thưởng huy hiệu. Khoảng bốn nghìn huy hiệu của Bác đã tặng thưởng cho những người tốt làm việc tốt. Trong đó có gần một nghìn huy hiệu tặng cho chị em phụ nữ có thành tích đặc biệt. Đó là những chị em cần cù trong lao động sản xuất và thực hành tiết kiệm, dũng cảm trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu, là những cán bộ đảng viên tận tụy với công việc, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, những phụ nữ đảm đang việc nước, việc nhà để chồng con yên tâm chiến đấu ngoài mặt trận. Đó là những cụ bà tuy tuổi đã cao nhưng vẫn cố gắng đóng góp công sức của mình vào công cuộc kháng chiến, kiến quốc bằng những việc làm cụ thể như trồng cây giỏi, chăn nuôi giỏi; những bà mẹ có đông con vào bộ đội; là các cháu học sinh chăm học, chăm làm, thật thà, dũng cảm, biết nêu cao tinh thần cảnh giác; là các bác sỹ, y sỹ, y tá, hộ lý tận tụy với người bệnh; các cô giáo hết lòng vì học sinh thân yêu… Họ đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, làm những công việc không vì quyền lợi của bản thân, của bạn bè hay những người thân quen của mình. Những việc làm đó tuy nhỏ nhưng lại có ý nghĩa lớn, ích nước lợi nhà, thể hiện tấm lòng nhân ái, bao dung “mình vì mọi người”. Họ là những tấm gương được Bác Hồ tặng thưởng huy hiệu, tiêu biểu như: cháu lại Thị Thanh, 13 tuổi, học sinh lớp 6, Trường cấp II Tam Dương, Vĩnh Phúc đã dũng cảm cứu sống một em bé 9 tuổi; cháu Trần Thị Lâm đội viên Đội Nhi đồng Tháng Tám, xã Chiến Thắng, Tiên Lữ, Hưng Yên, trong 6 tháng đã hai lần nhặt được của rơi trả lại người đánh mất; mẹ Nguyễn Thị Suốt, người anh hùng chèo đò đưa bộ đội qua sông Nhật Lệ dưới bom đạn Mỹ; La Thị Tám ở Hà Tĩnh, một người con gái dũng cảm, gan dạ, cắm tiêu “khai tử” cho 700 quả bom, góp phần giải phóng đường, thông xe; y tá hải quân Đỗ Thị Hợi, hết lòng chăm sóc thương binh; Nguyễn Thị Dung, thợ máy đội xe 282, dũng cảm cứu xe, cứu bạn, cứu hàng…

     Những tấm gương người tốt, việc tốt được Bác Hồ thưởng huy hiệu chỉ là một phần rất nhỏ trong số hàng nghìn, hàng vạn tấm gương tiêu biểu trong phong trào thi đua yêu nước, thể hiện tinh thần yêu nước, thể hiện tinh thần trong sáng và thuần phong mỹ tục của nhân dân ta nói chung, của phụ nữ Việt Nam nói riêng. Phụ nữ Việt Nam thật xứng đáng với 8 chữ vàng Bác Hồ đã trao tặng: Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang.

     Ngày nay, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến vấn đề phụ nữ. Phụ nữ Việt Nam luôn phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, nêu cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

     Phụ nữ Việt Nam ngày càng tham gia đóng góp nhiều hơn trong tất cả các lĩnh vực của đời sống: kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội. Hàng vạn người đã trở thành cán bộ chuyên môn và cán bộ lãnh đạo các ngành, các cấp. Các chị em phụ nữ đã đảm nhiệm các chức vụ quan trọng như Giám đốc, Phó Giám đốc các xí nghiệp, công ty, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân, Bí thư Chi Bộ; thậm chí là đảm nhiệm các chức vụ quan trọng trong Bộ Chính trị…

     Nhiều phụ nữ có tên trong danh sách các cá nhân và tập thể được tôn vinh là những điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực; dám nghĩ, dám làm, vượt khó, vượt khổ, đảm đang, tận tụy phục vụ đất nước, có nhiều đóng góp trong lao động, trong công tác nghiên cứu khoa học, kinh doanh, bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo vệ sự bình yên cho nhân dân… các chị đã vinh dự được phong tặng các danh hiệu cao quý như: Anh hùng Lao động, Anh hùng Quân đội, Chiến sĩ thi đua, Lao động tiên tiến, Lao động giỏi; được tặng thưởng các huân chương, huy chương; được nhận các giải thưởng của các tổ chức trong nước và quốc tế.

     Bên cạnh đó, với tấm lòng nhân ái của mình, chị em phụ nữ đang ngày càng tham gia tích cực vào các hoạt động từ thiện, xã hội, những phong trào phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, như: Uống nước nhớ nguồn; Đền ơn đáp nghĩa; Phụng dưỡng mẹ Việt Nam anh hùng; Ủng hộ đồng bào bị thiên tai, bão lụt… Tham gia tích cực các phong trào trên, phụ nữ Việt Nam đã và đang làm đúng lời Bác Hồ dạy: Noi gương người tốt để làm việt tốt; góp phần nhỏ bé của mình vào phong trào thi đua yêu nước của đồng bào và chiến sĩ cả nước.

Chú giải:

[1]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 2, tr.315. [2]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 7, tr.340. [3]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 15, tr.662. [4]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 15, tr. 665.

 

VƯƠNG NGA – NGUYỄN THƯƠNG