HỒ CHÍ MINH VỚI TƯ TƯỞNG NHÀ NƯỚC CỦA NHÂN DÂN

Chủ tịch Hồ Chí Minh – Lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam, danh nhân văn hóa thế giới. Người đã đi xa nhưng tư tưởng của Người luôn sống mãi với non sông đất nước Việt Nam. Cả cuộc đời của Người la tấm gương sáng chói cho chúng ta noi theo và học tập. Sinh thời, vào trạc tuổi mười ba Hồ Chí Minh được nghe về những tư tưởng tiến bộ của cách mạng pháp về  “Tự do, Bình đẳng, Bác ái”, cụm từ đó đã ảnh hưởng mạnh đến Nguyễn Tất Thành lúc ấy và là một trong những yếu tố tác động tới hướng đi tìm đường cứu nước của Người. Hồ Chí Minh quyết định đi sang châu Âu, nơi trào lưu tư tưởng tự do, nhân quyền, dân chủ và khoa học kỹ thuật đang phát triển, xem xét các nước ở đấy họ làm thế nào rồi trở về giúp đồng bào của mình.
Nguyễn Tất Thành đã nghiên cứu nhiều mô hình nhà nước và khởi xướng cuộc đấu tranh vì nền độc lập, tự do cho dân tộc mình, đồng bào mình bằng việc phê phán bản chất vô nhân đạo của bộ máy chính quyền thực dân phong kiến đang thống trị ở các thuộc địa, trong đó có Việt Nam. Người đã nghiên cứu mô hình nhà nước tư sản ở Mỹ, Pháp, qua đó vạch trần bản chất xấu xa của chủ nghĩa thực dân ẩn nấp sau những câu châm ngôn về lý tưởng “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”.
Ngày 16-17/7/1920, Nguyễn Ái Quốc đọc luận cương của Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa, Người nhận rõ luận cương của Lênin soi sáng con đường giải phóng dân tộc của mình. Khi nghiên cứu mô hình Nhà nước Xô Viết, Người khẳng định đó là Nhà nước kiểu mới bởi nó phục vụ lợi ích của những người lao động bị áp bức bóc lột. Nhận thức khoa học về các mô hình Nhà nước đã khảo sát, Hồ Chí Minh nhận xét: Nhà nước tư sản dù ở Mỹ hay Pháp, tuy tiến bộ hơn các nhà nước quân chủ phong kiến nhưng nó là công cụ của giai cấp thống trị, phục vụ lợi ích của thiểu số những kẻ bóc lột; số đông quần chúng vẫn bị bóc lột,vẫn sống trong nghèo đói, bất công. Nhà nước Xô Viết ở Nga chính là sự gợi mở mô hình mẫu Nhà nước Việt Nam tương lai khi cách mạng thành công.
Khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (đầu năm 1930), Hồ Chí Minh và Đảng ta xác định: Đạp đổ chính quyền của đế quốc chủ nghĩa Pháp và phong kiến, lập ra chính phủ công – nông – binh. Ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Người đã thông qua Bản Tuyên ngôn độc lập – khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, thông báo cho toàn thế giới về một nước Việt Nam độc lập và có tên trên bản đồ thế giới. Ngày 6-1-1946, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa I thành công. Ba tháng sau, Chính phủ chính thức của nước VNDCCH được Quốc hội cử ra. Tháng 11-1946, Quốc hội thông qua bản Hiến pháp đầu tiên. Đây là những sự kiện có ý nghĩa hết sức quan trọng. Nhà nước VNDCCH thực sự là nhà nước hợp hiến theo thông lệ quốc tế. Kiểu nhà nước của dân, do dân, vì dân.
Quan điểm nhất quán của Hồ Chí Minh là xác lập tất cả mọi quyền lực trong nhà nước và trong xã hội đều thuộc về nhân dân.  Trong hiến pháp năm 1946 đã ghi rõ: Tất cả quyền bình đẳng trong nước là của toàn thể nhân dân Việt Nam, không phân biệt nòi giống, trai gái, giàu nghèo, giai cấp, tôn giáo. Sau này, Người lại giải thích rõ: Nhân dân cử ra những người đại diện cho mình, đồng thời có quyền bãi miễn các đại biểu do mình cử ra “nếu đại biểu ấy tỏ ra không xứng đáng”; quyền lực của Nhà nước, của công chức là do nhân dân ủy thác. Vì vậy tất cả cán bộ, công chức phải có ý thức trách nhiệm với sự ủy thác đó.
Nhân dân lao động làm chủ Nhà nước thì dẫn đến một hệ quả là nhân dân có quyền kiểm soát Nhà nước, cử tri bầu ra các đại biểu, ủy quyền cho các đại biểu đó bàn và quyết định những vấn đề quốc kế dân sinh. Đây thuộc về chế độ dân chủ đại diện bên cạnh chế độ dân chủ trực tiếp. Quyền làm chủ và đồng thời cũng là quyền kiểm soát của nhân dân thể hiện ở chỗ nhân dân có quyền bãi miễn những đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND nào nếu những đại biểu đó tỏ ra không xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân.
Nhà nước do dân lập nên, do dân ủng hộ, dân làm chủ. Chính vì vậy, Hồ Chí Minh thường nhấn mạnh nhiệm vụ của những người cách mạng là phải làm cho dân hiểu, làm cho dân giác ngộ để nâng cao được trách nhiệm làm chủ, nâng cao được ý thức trách nhiệm chăm lo xây dựng nhà nước của mình. Hồ Chí Minh khẳng định: việc nước là việc chung, mỗi người đều phải có trách nhiệm "ghé vai gánh vác một phần". Quyền lợi, quyền hạn bao giờ cũng đi đôi với trách nhiệm, nghĩa vụ. Vì vậy, tất cả các cơ quan, công chức Nhà nước phải dựa vào nhân dân, phải lắng nghe ý kiến của nhân dân, phải chịu sự kiểm soát của nhân dân. Phải nhớ một điều: “Nếu Chính phủ làm hại dân thì dân có quyền đuổi Chính phủ”.
Là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Người thường nói: dân là chủ thì chính phủ là đày tớ, công bộc của dân và nhấn mạnh, làm đày tớ, công bộc của dân chứ không phải làm quan cách mạng; không phải để “đè đầu cưỡi cổ dân”. Được nhân dân giao phó trọng trách, Hồ Chí Minh là tấm gương sáng về tinh thần tận tụy phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Người nói rõ: “Tôi tuyệt nhiên không ham muốn công danh phú quí chút nào. Bây giờ phải gánh chức Chủ tịch là vì đồng bào ủy thác thì tôi phải gắng sức làm, cũng như một người lính vâng mệnh lệnh của quốc dân ra trước mặt trận. Bao giờ đồng bào cho tôi lui thì tôi rất vui lòng lui. Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành. Riêng phần tôi thì làm một cái nhà nho nhỏ, nơi có non xanh nước biếc để câu cá , trồng hoa, sớm chiều làm bạn với các cụ già hái củi, em trẻ chăn trâu, không dính líu gì tới vòng  danh lợi”
Và suốt cuộc đời hoạt động cách mạng Bác đã hy sinh bản thân cũng vì một chữ “Dân”, vì mục tiêu giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người./.