NHỮNG NGÀY ĐẦU CỦA CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG Ở KIM LIÊN

Phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh (1930 – 1931) (ảnh chụp lại tranh vẽ).

Nguồn: Bảo tàng Hồ Chí Minh

     Lực lượng chính trị quần chúng đóng một vai trò rất quan trọng cho sự thành công của cách mạng tháng Tám. Để xây dựng lực lượng chính trị quần chúng ngày càng đông đảo, mạnh mẽ thì cần phải có một đội ngũ cán bộ trung kiên, có lý luận nắm giữ các vị trí chủ chốt trong bộ máy lãnh đạo để liên kết các phong trào đấu tranh. Đây là những hạt giống  đỏ đầu tiên tạo nên một hệ thống tổ chức cơ sở Đảng ở khắp các địa phương trên cả nước. Chính vì thế, trong mọi giai đoạn, Đảng ta luôn chú trọng đến công tác cán bộ để xây dựng lực lượng chính trị quần chúng vững mạnh.

     Tại Kim Liên – Nam Đàn  trong những năm 40 của thế kỷ XX, được sự giúp đỡ của ban Việt Minh huyện Nam Đàn mà trực tiếp là đồng chí Nguyễn Đậu Tân (người Kim Liên cán bộ Việt Minh của huyện Nam Đàn lúc bấy giờ), ban Việt Minh xã Chung Cự  (tên ngày trước của xã Kim Liên)  đã được thành lập gồm các đồng chí: Nguyễn Đậu Căn (Làng Sen); Vương Thúc Châu (Làng Sen); Vương Quế (Làng Sen); Hà Mười (Làng Mậu Tài); Lê Phan (Làng Vân Hội ). Ban Việt Minh xã đã phân công về các làng thành lập Việt Minh cơ sở để chuẩn bị cho cuộc tổng khởi nghĩa dành chính quyền.

     Ngày 23 tháng 8 năm 1945, dưới sự lãnh đạo của ban Việt Minh xã  nhân dân Chung Cự  đã cùng các làng xã khác trong huyện Nam Đàn nhất tề đứng lên dương cao lá cờ đỏ sao vàng  kéo về  Sa Nam  giành chính quyền ở huyện. Những lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong gió mùa thu. Đoàn người vây quanh Huyện đường rồi ào ào tiến vào sân huyện. Trước uy thế của hàng vạn người được trang bị, gậy gộc, giáo mác và các đội tự vệ làm nòng cốt, tên huyện trưởng Nguyễn Đức Hàn đã đầu hàng và trao ấn triện, sổ sách, súng đạn cho chính quyền cách mạng.  Sau khi giành chính quyền ở Huyện thì ở các làng, xã Lý trưởng, Hương hào cũng trả triện, sổ sách cho ban Việt Minh. Cán bộ Việt Minh của các làng trong xã Chung Cự lúc này gồm các đồng chí: Vương Thúc Châu, Nguyễn Đậu Căn, Vương Quế (Làng Sen); Trần Đình Hoàng, Trần Đình Tân (Làng Ngọc Đình); Chu Lợi, Hoàng Kỳ (làng Vân Hội); Vương Điều,Vương Thể, Vương Duy Yêm (Làng Hoàng Trù); Trần Gia Trinh, Trần Gia Tuệ (Làng Nguyệt quả); Hà Mười, Phan Song, Phan Ngọ (Làng Mậu Tài);  Phạm Đước, Phạm Văn Thinh (LàngTình Lý); Lê Phan, Lê Vạn (Làng Đại Đồng)

     Sau  ngày giành chính quyền, Việt Minh xã Chung Cự tuyên bố thành lập Ủy Ban cách mạng Lâm thời gồm có: Đồng chí Nguyễn Đậu Căn – Chủ tịch; đồng chí Vương Thúc Châu – Ủy viên quân sự; đồng chí  Hà Mười ủy viên tuyên truyền. Từ đây dưới sự lãnh đạo của Ủy ban cách mạng lâm thời xã, ban Việt Minh các làng tiếp quản điều hành công việc trong toàn  xã.  Thật sung sướng và tự hào khi nhân dân Chung Cự  biết được vị Chủ tịch Chính phủ các mạng Lâm thời năm 1945, Người đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh nước VNDC cộng hòa trước nhân dân cả nước và thế giới lại là người con của quê hương  Kim Liên:  Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh.

     Ngày  22/11/1945,  Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ ra  Sắc lệnh  số 63-SL  về tổ chức chính quyền nhân dân ở các địa phương quy định mỗi cấp UBND cách mạng gồm: 1 Chủ tịch; 1 Phó chủ tịch; 1 Ủy viên thư ký thay cho Uỷ Ban lâm thời được bầu ra trong ngày khởi nghĩa. Thực hiện sắc lệnh của Chính phủ nhân dân xã Chung Cự  đã bầu ra UBND cách mạng đầu tiên của Chung Cự gồm các đồng chí: Nguyễn Đậu Căn làm Chủ tịch; Hà Mười Phó Chủ tịch; Trần Đình Trân Ủy viên thư ký.

     Trước tình hình mới, nhiệm vụ hàng đầu của xã Chung Cự là phải khẩn trương khôi phục lại chi bộ Đảng để lãnh đạo nhân dân tiến hành công cuộc cách mạng trong giai đoạn mới. Tại xã Chung Cự được sự chỉ đạo trực tiếp của BCH lâm thời Huyện, số cán bộ cốt cán Việt Minh toàn xã đã tổ chức hội nghị vào ngày 28 tháng 10 năm 1945  tại nhà ông Nguyễn Mặc ở làng Mậu Tài . Hội nghị đã quán triệt chỉ thị của cấp trên và một số nội dung sát với thực tế của địa phương lúc bấy giờ để xây dựng chính quyền cách mạng. Hội nghị đã thống nhất cử ra BCH Xã ủy lâm thời gồm các đồng chí: Vương Thúc Châu, Hà Mười, Nguyễn Đậu Căn, Nguyễn Mặc, Nguyễn Huy Cường do đồng chí Vương Thúc Châu làm Bí thư  Xã ủy. Nhờ tinh thần đoàn kết, nhất trí cao và quyết tâm xây dựng Đảng bộ của các thành viên tham dự hội nghị, trừ một số phần tử thoái hóa hầu hết các đảng viên của thời kỳ trước cách mạng đều được khôi phục Đảng tịch. Xã Chung Cự được Huyện ủy đánh giá là xã khôi phục đảng bộ thuận lợi và nhanh nhất huyện.

     Sau này dưới sự lãnh đạo của  Đảng quần chúng nhân dân xã Chung Cự phấn khởi tin tưởng vào chủ trương chính sách của Đảng, chính quyền đã tự giác gia nhập các tổ chức đoàn thể cứu quốc và tham gia hoạt động tích cực các phong trào. Suốt 9 năm kháng chiến chống Pháp và sau đó là kháng chiến chống Mỹ với  biết bao gian khổ, hy sinh, Đảng bộ và nhân dân Kim Liên đã góp sức người, sức của góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc thống nhất đất nước.

     Ngày nay, trong công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng – chính quyền, được sự giúp đỡ to lớn của TW của tỉnh và cả nước. Đảng bộ và nhân dân Kim Liên đã và đang lập nên những thành tích to lớn trong phát triển kinh tế và các mặt trong đời sống xã hội. Kim Liên đang lớn lên để trở thành một xã kiểu mẫu như Bác Hồ mong muốn.

                                                                                 Lâm Hùng

Tài liệu tham khảo: Lịch sử Đảng bộ xã Kim Liên; Lịch sử Đảng bộ Huyện Nam Đàn.