TÌM VỀ CỘI NGUỒN CỦA LỄ HỘI LÀNG SEN

Sau khi Bác Hồ đi xa, hàng năm cứ đến dịp Kỷ niệm Ngày sinh của Người (19/5) khắp nơi trong tỉnh (Nghệ Tĩnh cũ) tổ chức Liên hoan văn nghệ quần chúng để ca ngợi công lao của Bác. Khi tổ chức Hội diễn mỗi địa phương, ngành nghề và đoàn thể có một tên gọi khác nhau như: “Toàn dân hát về Bác Hồ”; “Hát từ Làng Sen”; “Chúng con hát về Người kính yêu”; “Quê ta hát về Bác Hồ”; “Nhân dân các dân tộc hát về Bác”; “Khúc ca dâng Bác”; “Tuổi trẻ hát về Bác”… Hội diễn văn nghệ quần chúng  ca ngợi Bác Hồ kính yêu trở thành truyền thống  tốt đẹp  của tỉnh Nghệ Tĩnh.

Lúc bấy giờ Giám đốc Nhà văn hóa Trung tâm tỉnh Nghệ Tĩnh  là  Ông Nguyễn Hữu Thuông  có nhiều trăn trở, suy nghĩ phải tìm cho liên hoan nghệ thuật quần chúng mỗi lần sinh nhật Bác một chủ đề. Ông đem ý tưởng tổ chức một loại hình sân khấu không chuyên hát về Bác Hồ với tên gọi: “Tiếng hát Làng Sen” đưa ra tham khảo ý kiến anh em Nhà văn hóa Trung tâm tỉnh, được mọi người đồng tình cao, cho đây là một ý tưởng hay, rất có ý nghĩa. Năm 1981, ông báo cáo với Lãnh đạo tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Trương Kiện, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Quang Đạt cho đây là một sáng kiến hay và khuyến khích tổ chức. Bộ Văn hóa, Thông tin cũng đồng tình cao. Ông Nguyễn Hữu Thuông vô cùng phấn khởi về lập tờ trình đề nghị Sở Văn hóa, Thông tin, Tỉnh ủy, UBND tỉnh cho phép từ năm 1982 trở đi được tổ chức hội diễn “Tiếng hát Làng Sen” hàng năm. Đồng thời, đề nghị Nhà Văn hóa Trung tâm, Cục Văn hóa quần chúng, Bộ Văn hóa, Thông tin tổ chức liên hoan “Tiếng hát Làng Sen” với qui mô toàn quốc, cứ 5 năm một lần. Bộ Văn hóa, Thông tin đồng ý; các nghệ sĩ, diễn viên, nhạc sĩ đến với “Tiếng hát Làng Sen” như đi trẩy hội về quê hương Bác Hồ về với cội nguồn.

Liên hoan “Tiếng hát Làng Sen” lần thứ Nhất diễn ra vào ngày 19/5/1982, do Nhà Văn hóa Trung ương và Sở Văn hóa, Thông tin tỉnh Nghệ Tĩnh tổ chức với sự tham gia của các Đoàn nghệ thuật quần chúng Thủ đô Hà Nội , TP. Hồ Chí Minh, Nhà Văn hóa Trung ương, Nhà Văn hóa Nghệ Tĩnh, Đội Văn nghệ Làng Sen. Cuộc liên hoan thành công tốt đẹp, để lại ấn tượng sâu sắc trong quần chúng Nhân dân và các đoàn nghệ thuật. Năm 1985, liên hoan lần thứ 2 có 14 tỉnh thành, ngành trong cả nước tham gia. Càng về sau số lượng tham gia càng đông.

Những năm sau này Liên hoan “Tiếng hát Làng Sen” hàng năm ngày càng được mở rộng với nhiều hình thức hoạt động văn hóa khác như: Triển lãm, chiếu phim, hội chợ, hội thảo khoa học, trình diễn trang phục dân tộc, thi đấu thể  thao, diễu hành về quê Bác  và dần dần trở thành lễ hội ở Nghệ Tĩnh. Từ đó những người làm văn hóa ở Nghệ Tĩnh đã chuyển hóa và phát triển thành “Lễ hội Làng Sen”. Tháng 8/1988 được sự giúp đỡ của Trung tâm Phương pháp câu lạc bộ, Nhà văn hóa Trung tâm Nghệ Tĩnh tổ chức trại viết sân khấu hóa cho “Lễ hội Làng Sen” toàn quốc từ Thừa Thiên – Huế trở ra tham gia. Trại viết đã ra đời 10 kịch bản, mỗi kịch bản có cấu trúc quy mô khác nhau, mang tính truyền thống gắn với hiện đại, tính quần chúng có phần lễ và phần hội về Bác Hồ. Nhân dịp Kỷ niệm Ngày sinh Bác Hồ 19/5/1989, ngành Văn hóa, Thông tin tỉnh Nghệ Tĩnh tổ chức thí điểm “Lễ hội Làng Sen” lần thứ nhất thành công tốt đẹp, được quần chúng Nhân dân nhiệt liệt hưởng ứng. Tháng 5/1990, tổ chức “Lễ hội Làng Sen” lần thứ 2 với quy mô toàn quốc thành công vượt ngoài mong đợi.

Từ đó đến nay cứ mỗi độ tháng 5 về, khi mùa Sen đang nở rộ, trên quê hương Nam Đàn, “Lễ hội Làng Sen” lại diễn ra và trở thành một nét đẹp truyền thống hằng năm vào dịp Kỷ niệm Ngày sinh nhật Bác Hồ trên quê hương của Người. Lễ hội được quần chúng hóa thu hút Nhân dân và nhiều đoàn nghệ thuật quần chúng tham gia và bày tỏ lòng thành kính tưởng nhớ, biết ơn vô hạn đến Chủ tịch Hồ Chí Minh – Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa kiệt xuất.

                                                                                                                                                                 Lâm Hùng