TÌNH CẢM CỦA BÁC HỒ ĐỐI VỚI NGƯỜI CAO TUỔI VIỆT NAM QUA NHỮNG BỨC THƯ ĐẦU TIÊN

Trong suốt cuộc đời phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, phục vụ cách mạng của mình, dù bận nhiều việc nhưng Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn dành cho người cao tuổi sự kính trọng, tình cảm ân cần và sự quan tâm sâu sắc. Bởi đây là thế hệ có vai trò quan trọng đối với việc giữ gìn, phát huy, kết nối các giá trị văn hóa, nhân văn truyền thống của dân tộc Việt Nam. Những quan điểm nhất quán, có tính hệ thống của Người về vị trí xã hội, vai trò, trách nhiệm của người cao tuổi đối với Tổ quốc luôn đi trước thời đại.

Ngay từ lá thư đầu tiên Lời hiệu triệu đoàn kết tất cả các phụ lão, tháng 6/1941, Bác Hồ đã thể hiện lòng kính trọng và sự tin cậy hết mực đối với các cụ người cao tuổi. Bác viết: “Trách nhiệm của các vị phụ lão chúng ta đối với nhiệm vụ đất nước thật là trọng đại. Đất nước hưng thịnh do phụ lão gây dựng, đất nước tồn tại do phụ lão giúp sức. Nước bị mất, phụ lão cứu, nước suy sụp, phụ lão phù trì, nước nhà hưng, suy, tồn, vong phụ lão đều gánh trách nhiệm rất nặng nề. Nước nhà lo, các cụ cùng phải lo. Nước nhà vui, các cụ đều cùng được vui[1]. Đây là lá thư đầu tiên Bác gửi cho người cao tuổi trong nước ngay sau khi Bác trở về nước để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược vào đầu năm 1941 ở hang Pác Bó (thuộc tỉnh Cao Bằng), nhằm động viên tinh thần yêu nước và kêu gọi các cụ tích cực tham gia cuộc kháng chiến hào hùng của nhân dân do Đảng và Bác lãnh đạo. Trong thư, Bác Hồ đã phân tích, chứng minh vai trò quan trọng cũng như những đóng góp to lớn của lớp người cao tuổi trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc: “Đối với gia đình, đối với Tổ quốc, phụ lão có trọng trách là bậc tôn trưởng. Đối với làng xóm, đối với bà con, phụ lão có sự tín nhiệm lớn lao. Phụ lão hô, nhân dân hưởng ứng. Phụ lão làm, nhân dân làm theo” [2]. Người cao tuổi là lớp người không chỉ có công sinh thành, nuôi dưỡng và giáo dục các thế hệ con cháu nên người hữu ích cho xã hội mà còn là một nguồn lực, là của quý vô giá của dân tộc và nước nhà” [3].

Bức thư của Bác đã khơi dậy được lòng yêu nước, thương dân của người cao tuổi, nhờ đó trong phong trào kháng chiến, đấu tranh cách mạng do Đảng lãnh đạo đã có không ít người cao tuổi tham gia, góp phần vào thắng lợi vẻ vang của Cách mạng tháng Tám và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2-9-1945.

Sau khi Nhà nước Dân chủ Cộng hòa non trẻ ra đời, Bác tiếp tục viết thư gửi các vị phụ lão. Bức thư được đăng báo Cứu quốc, số 48, ngày 21-9-1945. Lấy danh nghĩa là một người già nói chuyện với các cụ, Bác phủ nhận cách suy nghĩ: “Lão lai tài tận, lão giả an chi”. (có nghĩa là tuổi già thì tài hết, tuổi già nên ở yên) thường thấy ở người cao tuổi. Bác không tán thành ý kiến đó: “Xưa nay, những người yêu nước không vì tuổi già mà chịu ngồi không. Nước ta có những người như Lý Thường Kiệt, càng già càng quắc thước, càng già càng anh hùng” [4]. Bác chủ trương vận động tất cả lực lượng của mỗi người dân, không để sót một người dân nào, góp thành lực lượng toàn dân, trong đó người cao tuổi có vai trò đặc biệt quan trọng.      

Bác chỉ ra nhiệm vụ mới của người cao tuổi trong việc kiến quốc như sau: “Hiện nay, nước ta mới tranh lại quyền độc lập tự do, nhưng còn phải qua nhiều bước khó khăn, để củng cố quyền tự do độc lập đó. Vậy nên quốc dân ta, bất kỳ già trẻ, đều phải ra sức gánh một vai”. Theo Bác “thanh niên sức khoẻ thì gánh việc nặng, chúng ta già cả, không làm được công việc nặng nề, thì khua gậy đi trước, để khuyến khích bọn thanh niên và san sẻ những kinh nghiệm của chúng ta cho họ”. Bác khuyên: “Chúng ta là bậc phụ lão, cần phải có tinh thần đoàn kết trước để làm gương cho con cháu ta theo” [5]. Cuối thư, Bác đề nghị các vị phụ lão ở Thủ đô Hà Nội ra xung phong tổ chức Hội “Phụ lão cứu quốc” để “phụ lão cả nước bắt chước và hùn sức giữ gìn nền độc lập của nước nhà” [6]. Lời hiệu triệu này đã tiếp thêm sức mạnh cho các bậc cao niên, khích lệ họ hăng hái tham gia kháng chiến và kiến quốc. Chính từ sự động viên, gợi ý này của Bác mà Hội “Phụ lão cứu quốc” ra đời trên khắp cả nước trong suốt thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và Hội “Phụ lão giải phóng” trong thời kỳ chống Mỹ ở miền Nam. Đây chính là các Hội tiền thân của Hội Người cao tuổi Việt Nam.

Những bức thư đầu tiên của Bác Hồ gửi các cụ phụ lão là minh chứng sống động cho tấm lòng nhân ái, sự tôn trọng và tầm nhìn chiến lược của Người đối với vai trò của người cao tuổi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Những bức thư này đã trở thành di sản vô giá, tiếp tục khích lệ thế hệ người cao tuổi ngày nay phát huy vai trò, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Nêu cao truyền thống “tuổi cao chí càng cao” suốt 84 năm qua, nhiều lớp người cao tuổi đã có những đóng góp to lớn trong công cuộc đấu tranh bảo vệ và dựng xây đất nước; giữ gìn và phát triển những giá trị về văn hóa, thuần phong mỹ tục của dân tộc. Nhiều bậc lão thành khi đã nghỉ hưu vẫn có những đóng góp to lớn cho thế hệ kế thừa những kinh nghiệm quý báu trong vai trò cố vấn, tham gia ý kiến trong việc hoạch định đường lối, chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước ở mỗi địa phương, cơ sở. Trong những năm gần đây, người cao tuổi nước ta đã là lực lượng không thể thiếu trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Tiếng nói các cụ có ảnh hưởng rất lớn đến mọi cuộc vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước ở cơ sở. Càng tự hào phấn chấn, người cao tuổi thấy càng phải ra sức hoạt động tốt hơn để Hội người cao tuổi và mỗi hội viên đóng góp nhiều hơn trong phong trào thi đua “Tuổi cao – gương sáng”, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh và xứng đáng với truyền thống quý báu của người cao tuổi Việt Nam.

VƯƠNG NGA

Chú thích:

[1]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 3, tr.232 [2]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 3, tr.233 [3]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 5, tr.521 [4]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 4, tr.23 [5, 6]. Hồ Chí Minh: Toàn tập,  Sđd, tập 4, tr.23, 24

 

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *